حمل هوایی کالای خطرناک
بسیاری از وسایل عادی که بطور معمول همه ما از آنها استفاده کنیم و یا در برخی موارد نیز شاید وسایلی ضروری و مهم برای ما باشد، به دلایل امنیتی و فنی، نمی‌توان به داخل بار هواپیما برد.در صنعت حمل هوایی، برای جلوگیری از بروز مشکلات و حوادث و سوانح هوایی، از حمل کالاهایی که در طبقه بندی سازمان هوانوردی جهانی (IKAO) به عنوان کالای خطرناک دسته بندی شده اند، ممانعت بعمل می‌آید. این کالاها که در 9 دسته‌ی کلی طبقه بندی میشوند، موادی هستند که حمل هوایی آن ها سلامت افراد،کالاهای دیگر و ایمنی پرواز را در معرض خطر قرار می‌دهد. این کالاها به دلیل خطراتی که در هواپیما در زمان حمل ممکن ایجاد کنند،از پذیرش آنها جلوگیری می‌شود. دراین نوشتار با این کالاها و وسایل غیر مجاز در بار هواپیما آشنا می‌شوید.
کالاهای خطرناک تحت شرایط خاصی از نظر بسته بندی و مقدار مجاز، بر اساس مقررات کتاب کالای خطرناک که توسط سازمان بین المللی یاتا (IATA) تدوین گردیده است، پذیرش و ارسال می شوند. این کالاها در ۹ گروه طبقه بندی شده است که هر کدام قوانین و دستور العمل های خاص خود را دارد و عبارتند از
1- Explosives ﻣﻮاد ﻣﻨﻔﺠﺮه
2- Gases ﮔﺎزﻫﺎی قابل اشتعال
3- Flammable Liquids ﻣﺎﯾﻌﺎت ﻗﺎﺑﻞ اﺷﺘﻌﺎل
4- Flammable Solids اجسام ﻗﺎﺑﻞ اﺷﺘﻌﺎل
5- Oxidizing Substances ﻣﻮاد اﮐﺴﯿﺪﮐﻨﻨﺪه
6- Toxic & Infectious Substances ﻣﻮاد ﺳﻤﯽ و ﻋﻔﻮﻧﯽ
7- Radioactive Material ﻣﻮاد رادﯾﻮ اﮐﺘﯿﻮ
8- Corrosive اسیدها یا مواد خورنده
9- Miscellaneous Dangerous Goods ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻄﺮﻧﺎﮐﯽ دیگر مانند آهنربا، باطری، محصولات پلیمری، یخ خشک.
حمل هوایی اینگونه مواد طبق قوانین و مقررات جهانی خاصی انجام می‌شود.بسیاری از کالاهای خطرناک در صورت رعایت مقررات پیش‌بینی شده در مورد آنها، می‌توانند به صورت هوایی حمل گردند.حمل این نوع کالاها و مرسولات با کیف دستی و چمدان مسافرین قابل قبول نیست و ممنوع است. تنها می توان در انبار هواپیما، با رعایت بسته‌بندی ذکر شده مطابق با قوانین کتاب بین المللی یاتا حمل گردند.
بسته بندی کالاهای خطرناک
بسته بندی درست در حمل هوایی کالاهای خطرناک دارای اهمیت بسیار زیادی است. برای بسته بندی تمامی کالاهای خطرناک قابل پذیرش و حمل توسط هواپیما، یاتا مقرراتی تعیین نموده که طبق دستورالعمل آن دامنه گسترده ای از انتخاب ها برای بسته بندی وجود دارد. در هر صورت حمل هوایی شاخصه هایی منحصر به فرد دارد (تغییرات فشار، دما و لرزش) که در حمل و نقل به صورت زمینی مشهود نمی باشند و این امکان وجود دارد که بر روی بسته بندی کالا در زمان حمل هوایی تاثیرگذار باشند، بنابراین در زمان حمل این قبیل کالاها توسط هواپیما جوانب احتیاط بیشتری رعایت می‌شود تا خطراتی که متوجه هواپیما، سرنشینان و خدمه می باشد برطرف شده و یا به حداقل کاهش یابد.
UN number در کالای خطرناک
در بسته‌بندی کالاهای خطرناک،باید به شماره UN توجه داشت.UN یک شماره چهار رقمی معرف کدهای بین المللی شناسایی مواد شیمیایی می باشد. این اعداد از UN0001 تا UN3500 بوده و از سوی کمیته تخصصی حمل و نقل کالای خطر ناک سازمان ملل متحد مشخص شده است.
علامت‌گذاری و برچسب‌گذاری (Marking & labeling)
یکی از مواردی که در پذیرش کالای خطرناک فرستنده و کارکنان شرکت حمل باید رعایت کنند علامت گذاری و برچسب گذاری روی بسته است.این برچسب ها و علائم به‌نحوی بر روی کالا باید الصاق گردد تا تمام هشدارها و احتیاط های لازم را به کسانی که در نگهداری و حمل آن کالا مربوط هستند منعکس کند.
